Đối với bất cứ ai cũng đều phải trải qua cái chết, con người chúng ta trải qua giai đoạn Sinh – lão – bệnh -tử, đây là một điều không thể né tránh. Theo quan điểm đạo Phật con người sau khi chết không phải là mất hẳn, đó chỉ là một trạng thái biến dạng của nghiệp thức. Thể xác phân tán nhưng phần tâm thức tiếp tục cuộc truy cầu trong sự khao khát được thoả mãn về đối tượng ( cảnh giới) tương ứng. Và cứ như thế con người chúng ta khi chưa đạt đến Thánh vị, thì mãi luẩn quẩn trong cuộc rượt bóng bắt hình nơi trò chơi luân hồi huyễn mộng hư hư thực thực này.

Những điều cần biết về người mới chết

Không lấy vợ, chồng khi còn tang: kiêng lấy vợ hoặc chồng trong thời gian gia đình có tang nhằm tỏ lòng kính trọng, thương tiếc người đã khuất. Thời gian để tang theo quan niệm xưa là 3 năm. Nhưng ngày nay, việc kiêng cữ không còn kỹ lưỡng như trước. Một số gia đình có thể lấy vợ, gả chồng cho con sau giỗ đầu.

Không mặc đồ lòe loẹt, vui chơi hát hò: Sau khi cha mẹ qua đời, con cái cần phải chịu tang. Trong thời gian này, con cái cần chú ý không mặc quần áo lòe loẹt, trang điểm, vui chơi hát hò, nhậu nhẹt để thể hiện sự thương nhớ người đã khuất.

Thời gian chịu tang: Trong thời gian chịu tang, không nên đi thăm họ hàng bạn bè, đặc biệt không nên đến chúc Tết nhà người khác hoặc nhà những người đang mắc bệnh để tránh mang lại điều xui rủi cho gia chủ.

Kiêng động cuốc, động thuổng vào mộ trong vòng cư tang: Sau khi người chết mới được chôn cất ba ngày, người ta sẽ đắp mộ kỹ lưỡng trong khi làm lễ mở cửa mả. Từ đấy trở đi, kiêng không đắp mộ trong vòng tang. Tục lệ này là để tránh mồ mả bị sập, bị động trong thời gian áo quan và thi hài đang tan rữa. Con cháu khi đến mộ thắp hương chỉ được lấy đất đắp vào những chỗ sụt lở, kiêng trèo lên mộ hay động cuốc thuổng vào mộ.

Người cao tuổi, phụ nữ có thai và người bị chó dại cắn kiêng dự tang lễ: Người mới mất luôn lạnh hơn so với nhiệt của người bình thường cũng như môi trường xung quanh. Vì vậy, người ta thường kiêng không cho các bậc cao lão, phụ nữ có thai và trẻ nhỏ đến dự lễ khâm niệm, an táng và cải táng vì sợ sẽ bị nhiễm phải hơi lạnh mà ốm. Nếu có cụ già, trẻ nhỏ hay phụ nữ mang thai ở gần gia đình có tang, người ta thường đặt ở cửa ra vào một lò than đốt vỏ bưởi và quả bồ kết để trừ uế khí.

Phải mặc quần áo cho người đã mất: Sau khi đã ra đi, người thân trong gia đình nên tắm rửa sạch sẽ, thay quần áo mới người đã khuất. Phong tục của người Việt rất quan trọng trong những nghi thức khâm liệm, thậm chí người già đang khỏe mạnh đôi khi còn dặn con cháu chuẩn bị sẵn quần áo liệm để họ mới yên tâm. Áo liệm được làm bằng lụa, kỵ dùng vải gấm hoặc sa tanh. Áo liệm cũng không được làm từ da và lông do quan niệm rằng, nếu để người quá cố mặc áo liệm như vậy thì kiếp sau sẽ đầu thai thành động vật. Thường thì áo liệm thường được sắm theo số lẻ: 3 cái, 5 cái, 7 cái. Người xưa kỵ dùng số chẵn vì theo quan niệm, số chẵn sẽ làm tai họa ập đến gia đình một lần nữa.

Kiêng hạ huyệt khi chưa làm lễ cúng thổ thần: Trước khi hạ huyệt, người ta phải làm lễ cúng thổ thần để xin phép được an táng người chết tại đây. Lễ cúng thổ thần gồm có trầu, rượu, vàng hương và đĩa xôi, thủ lợn, hay giò, gà… Tất cả được bày theo một án đặt theo chiều hướng thuận lợi. Cúng thổ thần xong, đợi giờ Hoàng đạo thì linh cữu mới được hạ huyệt. Để thêm phần long trọng, người đại diện tang lễ còn làm lễ, đọc văn tế…

Trên đây là Những điều cần biết về người mới chết và những điều kiêng kỵ mà người thân trong gia đình cần phải biết để giúp người mất được an nghỉ nơi suối vàng.

Vu Binh

Bài viết Những điều cần biết về người mới chết đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Bát Quái.