Cúng thôi nôi có ý nghĩa gì?

Cúng thôi nôi là một trong nhiều nghi lễ gắn liền với cuộc đời của mỗi con người, là nét đẹp văn hoá truyền thống của người Việt Nam. Ông bà ta xưa quan niệm rằng: Đứa trẻ được sinh ra là do các vị Đại Tiên (Bà chúa Đầu thai), Tiên Mụ mà trực tiếp là 12 bộ Tiên Nương (12 bà Mụ) nặn ra ban cho. Vì vậy, khi đứa trẻ đầy tháng, đầy năm bố mẹ, ông bà đứa trẻ phải bày tiệc cúng Mụ để tạ ơn các bà Mụ và cầu xin các Mụ ban cho đứa trẻ mọi điều may mắn tốt lành.

Đây là nghi lễ mà qua đó không chỉ khẳng định sự hiện hữu của một con người – một thành viên mới trong xã hội, mà còn khẳng định vai trò của gia đình và xã hội đối với thành viên mới, thế hệ mới.

Tuy đây là hình thức tín ngưỡng dân gian mang đậm dấu ấn của tín ngưỡng thờ mẫu, nhưng qua đó cho thấy tín ngưỡng dân gian nói chung luôn hướng con người không chỉ biết có hiện tại, tương lai, mà còn nhận rõ truyền thống văn hóa mang tính bản sắc của gia đình – xã hội. Đồng thời lễ đầy tháng – lễ thôi nôi còn là sự biểu hiện của những ước muốn tốt đẹp của các thế hệ trước đối với các thế hệ kế thừa.

Chuẩn bị lễ cúng thôi nôi 

Lễ thôi nôi, ngoài lễ vật chè – xôi, vịt luộc cúng Mụ bà – Đức ông như trong lễ đầy tháng, còn có heo quay cúng đất đai diên địa, thổ công, thổ chủ. Mâm cúng được bày ngoài sân, đầu hướng ra ngoài, đi kèm với heo quay còn có 5 chén cháo, 1 tô cháo, 1 đĩa lòng lợn, rau sống, nhang, đèn, rượu, trà, hoa quả, trên lưng lợn quay gắn một con dao bén.

Trong nhà, bày 3 mâm cúng gồm mâm cúng Thành hoàng bổn cảnh; mâm cúng cửu huyền thất tổ và mâm cúng ông bà quá vãng (bao nhiêu bàn thờ, bấy nhiêu mâm cúng). Lễ vật là những thức ăn chín phù hợp với tập quán mỗi địa phương. Kế bên (trên bộ ván hoặc bộ vạt) bày 12 chén chè, xôi; con vịt luộc chín với 3 chén cháo và 1 tộ cháo cúng 12 Mụ bà và 3 Đức ông.

Nguyên văn bài khấn cúng thôi nôi cho bé

Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!

– Con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa.
– Con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa.
– Con kính lạy Đệ tam Tiên Mụ đại tiên chúa.
– Con kính lạy Thập nhị bộ Tiên Nương.
– Con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương.

Hôm nay là ngày…..tháng….. năm……
Vợ chồng con là ………………….. sinh được con (trai, gái) đặt tên là …………..
Chúng con ngụ tại:……………………………………………

Nay nhân ngày đầy tháng (đầy cữ, đầy năm) chúng con thành tâm sắm lễ vật dâng bầy lên trước án, trước bàn tọa chư vị Tôn thân kính cẩn tâu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các Đấng thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu tên là……sinh ngày…… được mẹ tròn con vuông.

Cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật, phù hộ độ trì, che chở cho cháu được ăn mau chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô tai, vô ương vô hạn, vô ách, phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, được hưởng vinh hoa phú quí. Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.

Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô a di Đà Phật
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!

Khi đã khấn xong thì bố hoặc mẹ tay bé lại vái trước án 3 vái sau 3 tuần hương thì tạ lễ. Sau đó gia đình mang vàng mã, váy áo đi hoá, vẩy rượu lúc đang hoá. Các đồ chơi thì giữ lại cho cháu bé lấy khước. Cuối cùng cả gia đình và bạn bè cùng thụ lộc chúc cho cháu bé mọi điều tốt lành.

Trên đây là Nguyên văn bài khấn cúng thôi nôi cho bé trai và bé gái hi vọng giúp mọi người hiểu rõ hơn về lễ cúng, để lễ cúng thôi nôi của trẻ diễn ra suông sẻ. Chúc các bé nhà chúng ta ăn mau chóng lớn nhé!

Vu Binh

Bài viết Nguyên văn bài khấn cúng thôi nôi cho bé trai và bé gái đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Bát Quái.

Cúng thôi nôi cho trẻ theo ngày âm

Nước ta và một số nước ở đông á phát triển theo hướng nông nghiệp từ bao đời, mà nông nghiệp chủ yếu dựa vào mặt trăng để làm lịch thời gian. Chính vì vậy, từ ngàn xưa âm lịch được chọn để tính các mốc thời gian trong năm và phương đông chúng ta thường cúng lễ tết, sinh nhật, thôi nôi, đầy tháng, đám giỗ đều chọn ngày âm.

Vì vậy, các ông bố bà mẹ trẻ bây giờ thắc mắc rằng không biết tính theo ngày âm hay ngày dương bởi sự hiện đại luôn kéo theo nhiều thay đổi. Nhưng thôi nôi là một phong tục tập quán riêng của người Việt chúng ta, vì vậy phù hợp với truyền thống, các bà mẹ ông bố nên cúng thôi nôi cho trẻ theo ngày âm lịch nhé.

Mâm cúng thôi nôi cần những gì?

Thông thường, đồ cúng thôi nôi thường có 3 mâm: mâm cúng Thần Tài- Thổ Địa, mâm cúng Ông Táo, mâm cúng 12 Mụ Bà và Đức Ông. Tùy từng vùng miền sẽ có những thay đổi về đồ cúng khác nhau nhưng thông thường trái cây, xôi, chè là những thứ không thể thiếu.

Mâm cúng Thần Tài- Thổ Địa và Ông Táo giống nhau, thường bao gồm:

1 Đĩa trái cây ngũ quả
1 Chén chè
1 Đĩa xôi
1 bộ tam sên: thịt, trứng, tôm hoặc cua luộc. Khi lựa mua cua, mẹ phải chú ý lựa những con cua còn đầy đủ càng nhé!
3 ly nước , hoa, nhang

Mâm cúng 12 Mụ Bà và Đức Ông gồm có:

1 con gà luộc (gà cúng lễ nguyên con đầy đủ đầu đuôi chân cánh, tạo thế đẹp đầu ngẩng lên)
1 Đĩa trái cây
12 Đĩa xôi
13 Chén chè
Nước hoặc rượu trắng, hoa, nhang
Bộ giấy tiền cúng thôi nôi, bạn có thể tìm mua ở những cửa hàng chuyên bán giấy tiền vàng bạc

Nghi thức chọn nghề cho trẻ

Sau khi thực hiện các nghi thức cúng xong, người nhà sẽ bày ra mâm những vật dụng như kéo, lược, gương, bút, sổ tay… để bé bốc.

Nếu bé bốc trúng đồ vật nào dự đoán tương lai bé sẽ theo nghề đó như quan niệm của dân gian. Ví dụ: bé bốc kéo, tương lai bé sẽ là thợ hớt tóc chẳng hạn…

Sau khi trẻ lựa chọn cho mình nghề nghiệp trong tương lai thì ông bà, họ hàng hai bên nội ngoại và khách mời người đến chúc phúc, tặng quà và lì xì cho bé để chúc bé hay ăn chóng lớn và khỏe mạnh.

Thôi nôi trẻ nên tặng món quà gì ý nghĩa?

– Mua tặng bé vòng tay, khuyên tai nhỏ..: những món trang sức cho trẻ em cần nhẵn bóng, không cầu kì, chất liệu bạc tốt không pha để không àm bé bị dị ứng. Bé sẽ trông đáng yêu vô cùng khi đeo những món trang sức bạn tặng.

>> Bài viết: lễ cúng thôi nôi của người miền trung

– Thế giới trang phục cho trẻ em ngày càng đa dạng với quần áo, mũ, tất, găng tay,… và bắt mắt với những chi tiết ngộ nghĩnh. Chính vì thế đừng ngại sự lựa chọn của bạn sẽ bị giới hạn. Khi mua trang phục cho bé cần chọn những quần áo thoải mái, có màu sắc tươi sáng, chất liệu thấm hút mồ hôi tốt như: cotton, thun lạnh, vải lanh,…

– Bé tròn 1 tuổi đang tập đứng hoặc bắt đầu tập đi. Vì vậy, một chiếc xe tập đi là một món quà đầy ý nghĩa. Hiện nay trên thị trường có rất nhiều sự lựa chọn cho phương án này. Những chiếc xe tập đi có màu sắc tươi tắn, những chi tiết đáng yêu chắc hẳn bé sẽ rất thích thú.

– Những món đồ bé dùng hàng ngày: sữa, tã lót, khăn giấy, sữa bột. Bạn nên hỏi qua mẹ của bé về loại sữa bé đang dùng hoặc loại bột bé đang ăn để mua cho cùng loại. Những món quà này sẽ thể hiện bạn là người khá chu đáo.

Qua bài viết Cúng thôi nôi cho trẻ vào ngày âm hay dương hi vọng giúp các ông bố bà mẹ có thể hiểu rõ hơn về lễ cúng thôi nôi cho trẻ. Cúng thôi nôi cho trẻ là một lễ nghi hết sức quan trọng đối với bất kì đứa trẻ nào, vì vậy ba mẹ cần làm đúng lễ nghi để mang đến cho trẻ nhiều điều may mắn nhé!

Vu Binh

Bài viết Cúng thôi nôi cho trẻ vào ngày âm hay dương đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Bát Quái.

Tại sao phải cúng thôi nôi?

Cúng thôi nôi cho trẻ là một phong tục rất quan trọng không thể bỏ qua đối với bất kỳ đứa trẻ nào khi chào đời được 1 tuổi. Lễ cúng thôi nôi sẽ mang đến cho trẻ những điều tốt đẹp, thể hiện niềm tin của cha mẹ về một tương lai tươi sáng cho những đứa con yêu của mình.

Người xưa tin rằng, mỗi một đứa trẻ khỏe mạnh ra đời là công lao rất lớn của bà Mụ, người được cho là có công nặn và giúp mẹ tròn con vuông. Trên hết, đây còn là nghi thức để ra mắt một thành viên mới trong gia đình với họ hàng, bà con trong dòng tộc.

Từ thôi trong dân gian có nghĩa là dừng lại, bỏ đi và từ nôi là cái nôi, cái giường nhỏ để đong đưa trẻ chưa tròn năm, vì vậy cụm từ cúng thôi nôi có nghĩa là bỏ cái nôi, không nằm trong giường nhỏ bé nữa mà chuyển sang nằm gường lớn. Khi trẻ vượt qua 12 tháng đầu đời khỏe mạnh- từ khi sinh ra đến mốc thời gian này, bé học được nhiều bài học mới lạ và hòa nhập vào cuộc sống thế giới bên ngoài đầy sinh động thì các bậc cha, mẹ, ông bà đều vui mừng và tổ chức lễ cúng đầy năm, cúng cho con cháu mình vừa tròn một tuổi khỏe mạnh hày còn gọi là lễ cúng thôi nôi.

Cúng thôi nôi ngày âm hay dương

Cúng thôi nôi vào ngày nào ? Nước ta và một số nước ở đông á phát triển theo hướng nông nghiệp từ bao đời, mà nông nghiệp chủ yếu dựa vào mặt trăng để làm lịch thời gian. Chính vì vậy, từ ngàn xưa âm lịch được chọn để tính các mốc thời gian trong năm và phương đông chúng ta thường cúng lễ tết, sinh nhật, thôi nôi, đầy tháng, đám giỗ đều chọn ngày âm.

Vì vậy, các ông bố bà mẹ trẻ bây giờ thắc mắc rằng không biết tính theo ngày âm hay ngày dương bởi sự hiện đại luôn kéo theo nhiều thay đổi. Nhưng thôi nôi là một phong tục tập quán riêng của người Việt chúng ta, vì vậy phù hợp với truyền thống, các bà mẹ ông bố nên cúng thôi nôi cho trẻ theo ngày âm lịch nhé.

Lễ cúng thôi nôi của người miền trung gồm những gì?

Mỗi vùng miền có phong tục, các lễ nghi khác nhau, nhưng đa phần lễ cúng thôi nôi đều giống nhau, miền trung cũng vậy, lễ cúng thôi nôi thường gồm các mâm cúng trên bàn thờ.  Nhà có nhiều bàn thờ thì phải cúng đầy đủ. Thường trong mâm cúng gồm có:

• 1 con gà luộc (gà cúng lễ nguyên con đầy đủ đầu đuôi chân cánh, tạo thế đẹp đầu ngẩng lên)

• 1 Đĩa trái cây

• 12 chén chè nhỏ và 1 chén chè lớn, xôi và cháo cũng vậy 12 chén nhỏ 1 chén lớn (đậu trắng nếu làm lễ thôi nôi cho cho bé trai, nếu làm lễ thôi nôi cho bé gái thì chè trôi nước) cúng 12 bà mụ

• 1 tô cháo và 3 chén cháo cúng 3 Đức thầy 1 ly nước hoặc rượu nhỏ (dùng để rưới lên hoa sau khi cúng)

• 1 bình hoa tươi, 2 cây đèn cầy cúng sao + 3 cây nhang

• 12 miếng trầu đã têm + 1 lá nguyên + 1 trái cau

• 1 bộ đồ hình nam (nữ) thế, viết tên ngày tháng năm sinh của bé, cúng xong sẽ đốt bỏ giải hạn cho bé

• Bộ lễ cúng thôi nôi gồm 12 đôi hài xanh, váy áo xanh, trầu cánh phượng…

Sau khi hoàn tất giai đoạn chuẩn bị lễ vật làm tiệc cúng thôi nôi cho bé, việc bạn cần làm là chuẩn bị bài khấn cho lễ cúng thôi nôi, cầu mong đấng thần linh, ông bà tổ tiên phù hộ cho bé khỏe mạnh, chóng lớn, ngoan hiền, phù hộ cho gia đình ấm no hạnh phúc.

Thêm một nghi thức rất thú vị trong lễ thôi nôi của bé đó là nghi thức dự đoán nghề nghiệp tương lai của bé. Cha mẹ chuẩn bị nhiều đồ vật khác nhau xung quanh bé và cho bé tự lựa chọn. Niềm tin của cha mẹ về vật đầu tiên mà bé chọn sẽ dự đoán nghề nghiệp và tính cách tương lai của bé. Vật dụng được bé lựa chọn trước tiên được tin tưởng là sự lựa chọn nghề nghiệp và tính cách của bé trong tương lai

Chuẩn bị làm tiệc cúng thôi nôi cho trẻ tuy đơn giản nhưng cũng không kém phần quan trọng. Phần nào thể hiện nét văn hóa truyền thống của người Việt, thể hiện sự thành tâm cầu nguyện của các bậc cha đối với con cái mình.Sau tất cả các nghi thức này là lời cầu chúc và lì xì của những người họ hàng trong dòng tộc cũng như các vị khách tham dự tiệc mừng.

Lễ cúng thôi nôi là một nghi thức mang nét văn hóa đẹp của người dân tộc Việt Nam chúng ta, nó được truyền lại từ bao thế hệ nay. Vì vậy, đối với trẻ đây là một lễ cúng quan trọng sau khi sự ra đời của trẻ. Vì vậy, các bậc cha mẹ nên thực hiện lễ thôi nôi này đúng cách để mang đến cho trẻ cuộc sống may mắn, hạnh phúc. Hi vọng bài viết: Lễ cúng thôi nôi của người miền trung gồm những gì ? giúp các ông bố bà mẹ chuẩn bị lễ thôi nôi đầy đủ nhé!

Vu Binh

Bài viết Lễ cúng thôi nôi của người miền trung gồm những gì ? đã xuất hiện đầu tiên vào ngày Bát Quái.